Silesia Dzieci

Ofiarami utonięć w lodowatej wodzie w częściowo zamarzniętych zbiornikach najczęściej są wędkarze, potem dzieci i młodzież, przechodnie skracający sobie drogę i osoby pod wpływem alkoholu. Co ciekawe, w Szwecji ludzie wychodzą na lód dziesięciokrotnie częściej niż w Polsce, a zdarzają się tam 1-2 osoby rocznie, które toną na skutek załamania się tafli. Dlaczego? Już nawet kilkulatki w przedszkolu odbywają szkolenia. Dowiadują się na nich jak korzystać z zamarzniętych zbiorników i jakie zachowania mogą być niebezpieczne. Warto i w Polsce pójść w tym kierunku. Ważna jest też rola rodziców - powinni oni edukować w tym zakresie swoje dzieci.

Podstawowe zasady bezpieczeństwa przebywania przy zamarzniętych zbiornikach wodnych:

- nigdy nie wchodź na lód, którego grubość nie została sprawdzona przez profesjonalistów (taką opinię w zasadzie może wydać tylko strażak lub ratownik),
- pamiętaj, że głębokość zbiornika nie ma żadnego znaczenia! Jeśli wpadniesz do wody, Twoja odzież stanie się ciężka, buty zamienią się w kawałki „betonu”, ciało przeżyje szok termiczny (np. zrobi ci się ciemno przed oczyma) – nie masz większych szans na samodzielne wydostanie się z wody!
- unikaj wchodzenia na lód zwłaszcza, gdy nie ma z tobą drugiej osoby, która w razie czego zawoła o pomoc.

Podstawowe wiadomości o lodzie

- rozróżniamy lód świeży tzw. czarny lód (najbardziej wytrzymały), śniegolód oraz lód szary. Te ostatnie mogą być nawet 50 proc. mniej wytrzymałe od lodu czarnego,
- warstwa śniegu może zmniejszać lub zwiększać wytrzymałość lodu,
- grubość pokrywy lodowej na zbiorniku nigdy nie jest taka sama na całej jego wielkości,
- jeziora zamarzają i odmarzają od brzegów,
- małe zbiorniki mogą zamarzać po całości od razu,
- na jeziorach trzeba uważać na pęknięcia ciśnieniowe (szczeliny), które powstają na skutek skoków temperatury,
- cieńszy lód będzie także w pobliżu ujść kanałów, oczyszczalni ścieków i innych dopływów, w pobliżu źródeł (także podwodnych) pod mostami oraz w miejscach porośniętych roślinnością podwodną oraz trzciną,
- aby lód na zbiorniku z wodą stojącą utrzymał ciężar chodzącego człowieka, musi mieć grubość przynajmniej 7-8 cm,
- bezpiecznie wędkować można dopiero na lodzie grubości 10 cm,
- jeździć lekkimi pojazdami typu skutery można po lodzie grubości przynajmniej 12 cm,
- w lodowatej wodzie człowiek ma szanse przeżyć zaledwie kilka-, kilkanaście minut.

Gdy jednak zdarzy się wypadek

Jeśli lód zarwie się pod Tobą:

- staraj się nie wpadać w panikę, oszczędzaj siły i nie szamocz się, między Twoim ciałem a ubraniem prawdopodobnie wytworzy się mała poduszka powietrzna, która pomoże Ci utrzymać się na wodzie jakiś czas,
- jeśli ruchem nóg pod wodą jesteś w stanie zdjąć buty, zrób to, stanowią niepotrzebny ciężar, nie próbuj jednak wykonać tego za wszelką cenę,
- staraj się chwycić brzegu lodu i wołaj o pomoc,
- jeśli uda ci się wydostać na lód, pod żadnym pozorem nie wstawaj lecz czołgaj się w kierunku brzegu.

Jeśli widzisz, że lód załamał się pod kimś:

- oceń ryzyko, czy jesteś w stanie samodzielnie pomóc tonącemu,
- zanim zaczniesz samodzielnie ratować człowieka, zadzwoń pod numer 112 podając, gdzie zdarzył się wypadek,
- krzycz po pomoc i staraj się zwrócić uwagę innych ludzi,
- nie biegnij ani nie idź po lodzie w kierunku ofiary! Lód zarwie się także pod Tobą!
- połóż się na lodzie i podczołgaj się delikatnie w kierunku tonącego, jeśli zobaczysz lub usłyszysz trzaskanie lodu, zostań w miejscu lub wycofaj się,
- staraj się rzucić tonącemu dużą gałąź, deskę, sznur, ostatecznie swój szalik i trzymaj jeden jego koniec, cały czas leżąc na lodzie,
- nie zbliżaj się zbyt do ofiary, zwłaszcza gdy jest to osoba większa i cięższa od ciebie, gdyż w panice może i ciebie wciągnąć do wody,
- jeśli nie uda ci się wyciągnąć ofiary na brzeg, utrzymuj kontakt wzrokowy z osobą w wodzie, mów do niej i uspokajaj,
- jeśli ofiara wydostanie się na powierzchnię, nie pozwól jej wstać, lecz każ się czołgać po lodzie w kierunku brzegu,
- osobie, która wydostała się na brzeg należy podać coś ciepłego do picia, okryć kocem i czekać na przyjazd służb ratowniczych, nigdy nie należy podawać alkoholu!

Powyższe zasady w pełni do zastosowania są dla dorosłych, przedszkolaki mogą tylko wzywać pomoc, dzieci w wieku szkolnym mogą rzucić gałąź lecz nie powinny czołgać się po lodzie, za to starsze nastolatki mogą już spróbować przeprowadzić akcję ratunkową.

* KOGIS Portal Turystyki Dziecięcej www.kogis.pl.