Obalamy mity dotyczące mleka!
MIT 1.: Organizm ludzki nie toleruje laktozy zawartej w mleku.
FAKT 1.: Laktoza jest cukrem mleka, do którego trawienia potrzebny jest enzym - laktaza. Brak tego enzymu lub jego mniejsza ilość przyczynia się do wzdęć, bólów brzucha i biegunek. Coraz częściej w internecie pojawiają się informacje, jakoby większość dzieci nie trawiła cukru mlecznego, co jest spowodowane nietolerancją laktozy. Nietolerancja laktozy w naszym społeczeństwie dotyczy zaledwie 1,5 proc. niemowląt i dzieci (np. u Azjatów aż 65-100 proc.). Wtórna nietolerancja laktozy (np. po leczeniu antybiotykami czy chorobie pasożytniczej) jest chwilowa - do czasu odnowy kosmków jelitowych. Odsetek osób dorosłych cierpiących na nietolerancję laktozy jest większy – wynosi 20 proc. Nie oznacza to jednak, że wszyscy powinniśmy zrezygnować z mleka i produktów mlecznych? Nawet osoby ze zdiagnozowaną nietolerancją nie są skazane na dietę bezmleczną. Na rynku dostępne jest mleko bezlaktozowe, a także enzym trawiący laktozę - laktaza. Często też produkty mleczne fermentowane, które mają mniejszą zawartość laktozy, są dobrze tolerowane przez organizm.
MIT 2.: Mleko krowie alergizuje, dlatego lepiej nie podawać go dziecku.
FAKT 2.: Mleko krowie jest jednym z głównych alergenów pokarmowych obok ryb i owoców morza czy orzechów. Czy w takim razie z diety dzieci powinniśmy wyeliminować wszystkie potencjalne alergeny pokarmowe? Oczywiście, że nie! Dany produkt należy wyeliminować z diety jedynie w sytuacji potwierdzenia przez badania, że nasz organizm jest nadwrażliwy na niego lub na składnik w nim zawarty. W przeciwnym wypadku narażamy dzieci na liczne niedobory pokarmowe. Dzieci z alergii wyrastają, co znaczy, że nadwrażliwości zdiagnozowane w dzieciństwie w większości przypadków przemijają.
MIT 3.: Niezbędny dla organizmu wapń zawarty w mleku możemy z powodzeniem zastąpić innymi produktami.
FAKT 3.: Wapń zawarty w mleku jest dobrze przyswajalny przez organizm ludzki – 100 ml mleka zawiera 120 mg wapnia. Zapotrzebowanie dzieci i młodzieży na ten składnik mineralny jest duże, wynika ono bowiem ze wzrastania i rozrostu kości oraz mięśni. Jest on także dostępny w innych produktach: sardynkach, soi, brokułach, kapuście, płatkach owsianych, maku, sezamie i wielu innych. Oczywiście, w diecie dzieci powinny znaleźć się wszystkie źródła wapnia - również te roślinne. Jednak uzupełnienie diety w wapń i wyeliminowanie mleka i produktów mlecznych jest trudne. Przykładowo: szklanka mleka dostarcza 288 mg wapnia; aby zapewnić taką samą ilość tego składnika, należy spożyć: dwie i pół szklanki gotowanych brokułów, szklankę gotowanej kapusty lub półtora szklanki gotowanych płatków owsianych. W przypadku dzieci, których żołądki mają mniejszą objętość niż osób dorosłych, oraz tzw. niejadków taka ilość do spożycia może być trudna, a czasem niemożliwa. Musimy również pamiętać, że wapń ze źródeł roślinnych wykazuje gorszą biodostępność niż produkty mleczne, dlatego jego całodniowa podaż z produktów roślinnych powinna być większa niż u dzieci na diecie zwykłej.
MIT 4.: Lepiej wybierać mleko i produkty mleczne o niższej zawartości tłuszczu.
FAKT 4.: Niektórzy rodzice zarówno dla siebie, jak i dla swoich pociech wybierają mleko i produkty mleczne odtłuszczone. Produkty takie pozbawione są wielu witamin, w tym witaminy K, zaś witaminy A, D i E bez tłuszczu nie zostają przyswojone przez organizm. Z kolei brak tłuszczu w diecie dzieci zaburza pracę układu nerwowego, utrudniając proces uczenia się i koncentracji. Najlepiej wybierać zatem mleko i produkty mleczne tłuste i półtłuste. Najlepiej wybierać zatem mleko i produkty mleczne tłuste i półtłuste.
MIT 5.: Mleko modyfikowane jest lepsze od krowiego, dlatego warto go podawać nawet po ukończeniu przez dziecko 1. roku życia.
FAKT 5.: Mimo że powszechna jest opinia na temat podawania mleka modyfikowanego dzieciom do 2. roku życia, stanowisko Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności jest odmienne: dzieciom powyżej 1. roku życia nie jest potrzebne mleko modyfikowane do ich prawidłowego rozwoju, bo nie posiada ono więcej walorów żywieniowych w porównaniu z produktami zawartymi w normalnej diecie dziecka. Zatem nie ma konieczności zakupu specjalnych preparatów mleka modyfikowanego. Dietę można uzupełnić w produkty mleczne dostępne powszechnie w sklepach spożywczych lub ze sprawdzonych gospodarstw wiejskich.