Silesia Dzieci

„Wielkie małe książki” to tytuł najnowszej publikacji profesora Uniwersytetu Warszawskiego Grzegorza Leszczyńskiego. Mimo, że nie jest to poradnik, a raczej solidna naukowa lektura książkę tę wydało wydawnictwo Media Rodzina, bo to opowieść o małych książkach małych czytelników, które zarazem są wielkie, bo potrafią wpłynąć na całe późniejsze życie.

Sięgając po „Wielkie małe książki” liczyłam na przewodnik, który wypunktuje rodzicom co powinni czytać dzieciom. Autor tego nie czyni, lecz snując historie o literaturze dla dzieci wciąga nas w nasze - utracone już - dzieciństwo. Pozwala też spojrzeć na lektury dzieciństwa kolejnych pokoleń okiem specjalisty.

Opowieść rozpoczyna się  od podkreślenia magii słowa – opowiadania i głośnego czytania. Od wiekowego już zamiłowania najmłodszych do kołysanek, rymowanek i dziecięcej poezji. Autor zwraca uwagę na wielopokoleniowy sukces niektórych autorów, na miejsce sztuki i zabawy w życiu dziecka. Porusza też trudny temat literatury dla młodzieży, w której mnóstwo jest motywów (z punktu widzenia rodziców) zbyt brutalnych i dorosłych. Czytając tę książkę nie tylko przypomnimy sobie nasze lektury, zachwyty i rozczarowania, ale będziemy mieli też okazję do wnikliwej refleksji nad lekturami naszych dzieci i nad nimi samymi, ich codziennym zmaganiem się z życiem i wartościach jakie niosą dla nich różne książki.

Grzegorz Leszczyński ubolewa nad widoczną coraz wyraźniej tendencją: czytanie to „nieco ekscentryczne dziwactwo”, które zostaje odrzucone przez wiele dzieci w okresie dorastania. Nie przedstawia on sposobu na przeciwstawienie się tym trendom. Ale każdy dorosły, który sięgnie po „Wielkie małe książki” sam zrozumie jak wiele zależy od nas i od lektur jakie dzieciom podsuniemy. Według autora książka nie musi zawsze uczyć i dyscyplinować. Dzieci potrzebują lektur zabawnych, w których świat wolny jest od „wszechwładnej tyranii dorosłych”. Baśnie pozwalające „doświadczyć grozy zła i kojącej mocy zwycięskiego dobra”, wesołe absurdalne wierszyki i rymowanki, historie o dzieciach niegrzecznych, krnąbrnych i wolnych od dyktowanych przez dorosłych reguł oraz opowiadane historie, które mogą się zmieniać za każdym razem - to elementy niezbędne w rozwoju każdego dziecka. A rodzice niezadowoleni z zamiłowania młodzieży do fantastyki przeczytają świetne fragmenty, w których autor bierze w obronę te literackie nieistniejące światy i tłumaczy ich niewiarygodną popularność w dzisiejszych czasach.

Lektura tej książki przyda się nie tylko rodzicom, którzy chcą świadomie wpływać na literackie doświadczenia dzieci, ale i wychowawcom czy bibliotekarzom, którzy pracując z dziećmi mają duży wpływ na ich literackie wybory. Warto poświęcić kilka wieczorów by powrócić do własnego dzieciństwa i zrozumieć lepiej dzieciństwo we współczesnym świecie i małych ludzi, którzy muszą się w nim odnaleźć.