Wcześniak w domu. Jak o niego zadbać, jak pielęgnować?
Nie wszystkie narządy u dziecka urodzonego przedwcześnie zdążyły się w pełni wykształcić. Wcześniaki opuszczają szpital nawet po kilku miesiącach pobytu. Warunkiem jest ogólny dobry stan zdrowia, umiejętność samodzielnego oddychania i jedzenia, waga powyżej 2 kg. W domu rodzice powinni uważnie obserwować swoje dziecko. Pielęgnacja wcześniaka wymaga ostrożności i wyczucia.
Skóra jak pergamin
Skóra wcześniaka jest cieńsza i delikatniejsza niż skóra donoszonego noworodka. Naskórek nie posiada jeszcze naturalnej bariery ochronnej, dlatego łatwiej jest o podrażnienia i uszkodzenia. Podczas kąpieli należy zadbać o to, aby dziecko się nie wychłodziło. Pomieszczenie, w którym odbywa się kąpiel powinno być dodatkowo ogrzane, a temperatura wody powinna wynosić około 38 stopni Celsjusza. Do kąpieli najlepiej używać hipoalergicznych preparatów, ponieważ nie podrażniają naskórka i tworzą na skórze warstwę ochronną. Po kąpieli należy zabezpieczyć skórę przed wysuszeniem. W tym celu powinno użyć się kremu lub balsamu z emolientem. Pieluchę trzeba zmieniać często, a skórę okolic intymnych przemywać wodą przegotowaną i natłuszczać emolientem.
Mleko to podstawa
Najlepsze dla wcześniaka jest mleko mamy, ponieważ zawiera naturalne substancje wspomagające jego naturalny rozwój. W przypadku, gdy u matki nie pojawiła się laktacja, dziecko karmi się specjalnym mlekiem przeznaczonym dla wcześniaków. Mleko takie jest wzbogacone niezbędnymi składnikami. Karmienie wymaga cierpliwości, ponieważ dziecko urodzone przedwcześnie jest słabe i początkowo ssanie może sprawiać wiele trudności. Wcześniak często przysypia podczas karmienia, może się krztusić i ulewać. Większość wcześniaków ma duży problem ze skoordynowaniem oddychania, ssania i połykania. Przyrost wagi jest wolniejszy, dlatego konieczna jest jej regularna kontrola wagi (raz w tygodniu).
Odporność na wagę złota
Maluchy przedwcześnie urodzone należy chronić przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi. Przed kontaktem z wcześniakiem należy umyć ręce, nie dopuszczać do niego osób chorych i przeziębionych, ponieważ nie w pełni wykształcony układ odpornościowy nie poradzi sobie z infekcją. Rodzice wcześniaka mają naturalny lęk o to, jak będzie, za ile nadrobi swoją stratę, czy będzie zdrowy i czy będzie umiał pogodzić się z ewentualnymi opóźnieniami czy chorobami. Dobra rada moja jako położnej dla rodziców wcześniaka jest taka: trzeba patrzeć na dziecko takie jakie jest, dostrzegać jego cechy i umiejętności, a nie myśleć o tym ,jakie było w ich wyobrażeniach, zanim się urodziło.
Więź emocjonalna i pozytywne nastawienie
Przedwcześnie urodzone dziecko znacznie krócej było w łonie matki, dlatego bardzo ważne jest budowanie więzi emocjonalnej. Stąd tzw. kangurowanie, które odbywa się jeszcze w szpitalu, czyli kontakt skóra do skóry. Taka pozycja uspokaja, zapewnia poczucie bezpieczeństwa, pobudza do pracy układ odpornościowy, ponieważ następuje wymiana flory bakteryjnej. Takie układanie dziecka bezpośrednio na gołej klatce piersiowej rodzica powinno stosować się również po powrocie ze szpitala. Należy wtedy pamiętać, by temperatura w pokoju była podwyższona, by nie doszło do wyziębienia organizmu.
*Położna z Dąbrowy Górniczej z 35-letnim doświadczeniem, która w 2017 roku otrzymała tytuł Położnej na Medal w województwie śląskim.