Jak się zachować, gdy pęka lód

sobota 5 stycznia 2019
  • Dzieci często wykorzystują zamarznięte zbiorniki wodne do jazdy na łyżwach. To bardzo niebezpieczne (fot. foter.com)
    Dzieci często wykorzystują zamarznięte zbiorniki wodne do jazdy na łyżwach. To bardzo niebezpieczne (fot. foter.com)
Zima jest piękną porą roku, ale niesie ze sobą różne zagrożenia. Wiele się słyszy o przypadkach utonięć pod lodem. Ważne, żeby nasze dzieci wiedziały jak się zachować, gdy pęka lód, a wcześniej - jak do tego nie dopuścić.

Ofiarami utonięć w lodowatej wodzie w częściowo zamarzniętych zbiornikach najczęściej są wędkarze, potem dzieci i młodzież, przechodnie skracający sobie drogę i osoby pod wpływem alkoholu. Co ciekawe, w Szwecji ludzie wychodzą na lód dziesięciokrotnie częściej niż w Polsce, a zdarzają się tam 1-2 osoby rocznie, które toną na skutek załamania się tafli. Dlaczego? Już nawet kilkulatki w przedszkolu odbywają szkolenia. Dowiadują się na nich jak korzystać z zamarzniętych zbiorników i jakie zachowania mogą być niebezpieczne. Warto i w Polsce pójść w tym kierunku. Ważna jest też rola rodziców - powinni oni edukować w tym zakresie swoje dzieci.

Podstawowe zasady bezpieczeństwa przebywania przy zamarzniętych zbiornikach wodnych:

- nigdy nie wchodź na lód, którego grubość nie została sprawdzona przez profesjonalistów (taką opinię w zasadzie może wydać tylko strażak lub ratownik),
- pamiętaj, że głębokość zbiornika nie ma żadnego znaczenia! Jeśli wpadniesz do wody, Twoja odzież stanie się ciężka, buty zamienią się w kawałki „betonu”, ciało przeżyje szok termiczny (np. zrobi ci się ciemno przed oczyma) – nie masz większych szans na samodzielne wydostanie się z wody!
- unikaj wchodzenia na lód zwłaszcza, gdy nie ma z tobą drugiej osoby, która w razie czego zawoła o pomoc.

Podstawowe wiadomości o lodzie

- rozróżniamy lód świeży tzw. czarny lód (najbardziej wytrzymały), śniegolód oraz lód szary. Te ostatnie mogą być nawet 50 proc. mniej wytrzymałe od lodu czarnego,
- warstwa śniegu może zmniejszać lub zwiększać wytrzymałość lodu,
- grubość pokrywy lodowej na zbiorniku nigdy nie jest taka sama na całej jego wielkości,
- jeziora zamarzają i odmarzają od brzegów,
- małe zbiorniki mogą zamarzać po całości od razu,
- na jeziorach trzeba uważać na pęknięcia ciśnieniowe (szczeliny), które powstają na skutek skoków temperatury,
- cieńszy lód będzie także w pobliżu ujść kanałów, oczyszczalni ścieków i innych dopływów, w pobliżu źródeł (także podwodnych) pod mostami oraz w miejscach porośniętych roślinnością podwodną oraz trzciną,
- aby lód na zbiorniku z wodą stojącą utrzymał ciężar chodzącego człowieka, musi mieć grubość przynajmniej 7-8 cm,
- bezpiecznie wędkować można dopiero na lodzie grubości 10 cm,
- jeździć lekkimi pojazdami typu skutery można po lodzie grubości przynajmniej 12 cm,
- w lodowatej wodzie człowiek ma szanse przeżyć zaledwie kilka-, kilkanaście minut.

Gdy jednak zdarzy się wypadek

Jeśli lód zarwie się pod Tobą:

- staraj się nie wpadać w panikę, oszczędzaj siły i nie szamocz się, między Twoim ciałem a ubraniem prawdopodobnie wytworzy się mała poduszka powietrzna, która pomoże Ci utrzymać się na wodzie jakiś czas,
- jeśli ruchem nóg pod wodą jesteś w stanie zdjąć buty, zrób to, stanowią niepotrzebny ciężar, nie próbuj jednak wykonać tego za wszelką cenę,
- staraj się chwycić brzegu lodu i wołaj o pomoc,
- jeśli uda ci się wydostać na lód, pod żadnym pozorem nie wstawaj lecz czołgaj się w kierunku brzegu.

Jeśli widzisz, że lód załamał się pod kimś:

- oceń ryzyko, czy jesteś w stanie samodzielnie pomóc tonącemu,
- zanim zaczniesz samodzielnie ratować człowieka, zadzwoń pod numer 112 podając, gdzie zdarzył się wypadek,
- krzycz po pomoc i staraj się zwrócić uwagę innych ludzi,
- nie biegnij ani nie idź po lodzie w kierunku ofiary! Lód zarwie się także pod Tobą!
- połóż się na lodzie i podczołgaj się delikatnie w kierunku tonącego, jeśli zobaczysz lub usłyszysz trzaskanie lodu, zostań w miejscu lub wycofaj się,
- staraj się rzucić tonącemu dużą gałąź, deskę, sznur, ostatecznie swój szalik i trzymaj jeden jego koniec, cały czas leżąc na lodzie,
- nie zbliżaj się zbyt do ofiary, zwłaszcza gdy jest to osoba większa i cięższa od ciebie, gdyż w panice może i ciebie wciągnąć do wody,
- jeśli nie uda ci się wyciągnąć ofiary na brzeg, utrzymuj kontakt wzrokowy z osobą w wodzie, mów do niej i uspokajaj,
- jeśli ofiara wydostanie się na powierzchnię, nie pozwól jej wstać, lecz każ się czołgać po lodzie w kierunku brzegu,
- osobie, która wydostała się na brzeg należy podać coś ciepłego do picia, okryć kocem i czekać na przyjazd służb ratowniczych, nigdy nie należy podawać alkoholu!

Powyższe zasady w pełni do zastosowania są dla dorosłych, przedszkolaki mogą tylko wzywać pomoc, dzieci w wieku szkolnym mogą rzucić gałąź lecz nie powinny czołgać się po lodzie, za to starsze nastolatki mogą już spróbować przeprowadzić akcję ratunkową.

* KOGIS Portal Turystyki Dziecięcej www.kogis.pl.

Kategoria: Porady ekspertów